Beschermen
Beschermen
Hier onder vind je de lopende (juridische) casussen die spelen binnen de Vogelwerkgroep. Dat zijn zaken zoals actie tegen het afschieten van Ganzen en Meerkoeten, tot inspraak in de procedure rond het windmolenpark aan de Koningspleij. De vorderingen van deze zaken zullen we per casus melden.
Mocht je zelf iets tegen komen of een zaak onder de aandacht willen brengen, meldt het Ruud Reddingius via r.reddingius -et- upcmail.nl
- Dierenambulance
Telefoon 24/7 te bereiken via 026-3649111 - Roofvogelopvang
Telefoon: 0573-251977
www.roofvogelopvangbarchem.nl - Vogelbescherming Nederland
www.vogelbescherming.nl - SOVON (kantoor Nijmegen)
www.sovon.nl - (Stichting) Avolare
Boersberg 2, 6865 NG Doorwerth
Telefoon: 085-0785005
https://www.avolare.nl
Dit is een nieuwe wildopvang die gestart is in 2022 in onze regio en gelegen in Doorwerth. Vrijwilligers en een dierenarts staan klaar om gewonde of zieke dieren op te vangen. Hier worden ook gewonde vogels opgevangen, behandeld en weer vrijgelaten als ze hersteld en op krachten zijn. Als je een gewonde vogel (of ander dier) tegenkomt kan je de dierenambulance bellen die het dier naar de wildopvang brengt. Je kan het dier ook zelf daar brengen. Avolare heeft een website waar meer informatie is te vinden. Er is ook een educatieve afdeling. Dit is uiteraard goed nieuws, ook voor onze leden, want er was eigenlijk geen geschikte wildopvang in de regio Arnhem. Er is een roofvogelopvang in Barchem maar die ligt ver buiten onze regio. In sommige gevallen zal je de roofvogel zelf moeten brengen.
Op You Tube staan een aantal filmpjes over Avolare, klik hiervoor op de onderstaande URL: https://www.youtube.com/results?search_query=avolare+doorwerth
Rivierklimaatpark IJsselpoort
Negen samenwerkingspartners hebben met inbreng van inwoners, agrariërs, ondernemers en belangenvertegenwoordigers één evenwichtig plan gemaakt om tussen Arnhem en Giesbeek een uniek rivierpark te realiseren. Dit plan zorgt voor toegankelijke uiterwaarden die klimaatextremen kunnen blijven opvangen. Er is ruimte voor rijke natuur, duurzame landbouw, recreatie en bedrijvigheid. In de planuitwerkingsfase werken we dit plan verder uit tot een betaalbaar en technisch en juridisch haalbaar plan. Na besluitvorming voeren we het plan uit. Hiermee verandert het riviergebied in een aantrekkelijke, veilige en toekomstbestendige leefomgeving met de goed bevaarbare IJssel als betrouwbaar middelpunt. De streefdatum voor gereedheid is 2030.
Ruud Reddingius heeft namens de VWG alle inloopavonden bezocht, een zienswijze uitgebracht aan de projectgroep en zienswijzen gepresenteerd aan de gemeenten Arnhem, Rheden, Duiven en Westervoort.
Rivierklimaatpark IJsselpoort is een samenwerking van: ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, provincie Gelderland, waterschap Rijn en IJssel, Rijkswaterstaat Oost-Nederland, Natuurmonumenten en de gemeenten Arnhem, Duiven, Rheden, Westervoort en Zevenaar.
Zie voor meer informatie de website www.rivierklimaatpark.nl
Zienswijze ontwikkeling Veluwe
VWG Arnhem e.o. heeft een reactie opgesteld n.a.v. het “Ontwerp Beheerplan Natura 2000 Veluwe”. Ofschoon er goede aanzetten worden gegeven zijn bepaalde vormen van bestaand gebruik (bollenteelt, houtproductie, recreatie e.d.) schadelijk voor de leefgebieden van de vogelsoorten waarvoor instandhoudingsdoelstellingen (Draaihals, Wespendief e.d.) zijn geformuleerd.
Dossiers
De Gelderlander: Windturbines Veluwe
VWG Arnhem: Zienswijze Beheeerplan Veluwe
VWG Arnhem: Nota van antwoord Beheerplan Veluwe
Algemene informatie Natura 2000
Natura 2000 is een Europees (EU) netwerk van beschermde natuurgebieden. In Natura 2000 gebieden worden plant- en diersoorten die in Europa bedreigd zijn en hun natuurlijke leefomgeving beschermd om de biodiversiteit te behouden. In de regelgeving zijn opgenomen de Vogel- en Habitatrichtlijn.
Het doel van Natura 2000 is om de soortenrijkdom (biodiversiteit) in de natuur in stand te houden en zo mogelijk te verbeteren. Bij Natura 2000 gaat het enerzijds om ontwikkeling door het nemen van maatregelen en anderzijds om bescherming door het stellen van regels.
In het aanwijzingsbesluit zijn de grenzen en de instandhoudingsdoelstellingen opgenomen.
Het werkgebied van de vogelwerkgroep bevat twee Natura 2000 gebieden namelijk Veluwe en Rijntakken (Rijn en IJssel).
Natura 2000 Veluwe
De Veluwe werd in 2014 aangewezen als Natura 2000 gebied. Voor de Veluwe zijn instandhoudingsdoelen opgenomen voor 18 habitattypen, 7 habitatsoorten en 10 vogelrichtlijnsoorten (wespendief, nachtzwaluw, ijsvogel, draaihals, zwarte specht, boomleeuwerik, duinpieper, roodborsttapuit, tapuit en grauwe klauwier). Pro memorie, in het werkgebied van de vwg zijn de tapuit en duinpieper al geruime tijd geen broedvogel meer.
Het werkgebied van de vogelwerkgroep bestaat uit de Veluwezoom en een klein deel van de Centrale Veluwe (zie onderstaand kaartje). Het gebied beslaat ongeveer een derde van het werkgebied. De Veluwezoom is opgedeeld in particulier grondbezit (bijvoorbeeld Twickel, campings en bungalowparken), defensieterrein (Arnhemse heide), vliegveld Terlet, landbouwgrond en natuurterrein in eigendom van Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Geldersch Landschap. Het overige terrein valt onder de gemeenten die binnen de grenzen van het werkgebied liggen.
Provincie Gelderland is verantwoordelijk voor het beheer. In 2018 werd het beheerplan uitgebracht. In 2023 moet het onderdeel Recreatiezoneringsplan vorm gaan krijgen. SOVON is een belangrijk adviseur. De vogelwerkgroep volgt de ontwikkelingen en adviseert met zienswijzen.
Bron: Rijksoverheid en provincie Gelderland
Literatuur
- Toekomstvisie NP Veluwezoom Natuurmonumenten (2014)
- Zienswijze VWG Arnhem ontwerp beheersplan (december 2016)
- Beheerplan Natura 2000 Veluwe; (Prov. Gelderland; december 2017)
- Bijlagen beheerplan Natura 2000 Veluwe
- Soortenherstelprogramma Veluwe (SOVON 2020)
- Recreatiezonering Veluwe (Prov. Gelderland; april 2021)
- Zienswijze VWG Arnhem recreatiezonering Veluwe (maart 2022)
- Zienswijze VWG Arnhem bestemmingsplan Rhederhof (juni 2010)
Algemene informatie Natura 2000
Natura 2000 is een Europees (EU) netwerk van beschermde natuurgebieden. In Natura 2000 gebieden worden plant- en diersoorten die in Europa bedreigd zijn en hun natuurlijke leefomgeving beschermd om de biodiversiteit te behouden. In de regelgeving zijn opgenomen de Vogel- en Habitatrichtlijn.
Het doel van Natura 2000 is om de soortenrijkdom (biodiversiteit) in de natuur in stand te houden en zo mogelijk te verbeteren. Bij Natura 2000 gaat het enerzijds om ontwikkeling door het nemen van maatregelen en anderzijds om bescherming door het stellen van regels.
In het aanwijzingsbesluit zijn de grenzen en de instandhoudingsdoelstellingen opgenomen.
Het werkgebied van de vogelwerkgroep bevat twee Natura 2000 gebieden namelijk Veluwe en Rijntakken (Rijn en IJssel).
Natura 2000 Rijntakken
In het VWG Arnhem werkgebied ligt Rijntakken langs de Rijn als die Nederland binnen stroomt vanaf de Duitse grens bij Spijk. Rijntakken verloopt verder langs het Pannerdensch kanaal, de Nederrijn en de IJssel tot aan Zutphen.
Natuurgebieden liggen in de Oude Waal, Lobberdense Waard, Kandia, Loowaard, Hondsbroekse Pleij, Velperwaarden, Koppenwaard, Vale Waard, Havikerwaard, Beijmerwaard, Olburgen en Cortenoever. Voor watervogels zijn de Bijland, de tichelgaten in de Lobberdense waard, de Loowaard, de plassen bij Westervoort (Ruimte voor de rivier project), de waterpartijen in de Velperwaarden, de Rhederlaag, de Vale plas, de plas in de Havikerwaard en diverse kleinere plassen in het traject langs Rijn en IJssel. De Rijnstrangen, Erfkamerlingschap, Kleine Geldersche waard en Jezuïeten waaij behoren ook tot Rijntakken.
Een heel groot deel van de uiterwaarden behorend tot Rijntakken is in gebruik door de landbouw en betreft graslanden met beperkte natuurwaarden en biodiversiteit. Grasland vormt wel een belangrijke voedselbron voor winterganzen.
De Gelderse Poort wordt al sinds decennia geïnventariseerd (BMP-B) door de VWG Arnhem. SOVON inventariseert al decennia de watervogels in het rivierengebied.
Eugene Driessen en Jan Schets zijn de twee wetlandwachten in het VWG werkgebied. Hun contactgegevens staan in het colofon van de Vlerk. De wetlandwacht is een initiatief van Vogelbescherming Nederland.
Literatuur
Bron: Dick van Dorp
Windturbine project in de Kleefse Waard bij Arnhem – precies in de vliegroute van overwinterende Wulpen
In 2022 is een vierde en laatste windturbine geïnstalleerd op bedrijventerrein de Kleefse Waard. Het jaar daarvoor werden er drie gebouwd in de Koningspleij. De turbines liggen helaas in de vliegroute van pendelende Wulpen die overwinteren in het gebied. De Wulpen vliegen van slaapplaats naar foerageergebied in de uiterwaarden.
De Wulp is een weidevogel die fors is achteruit gegaan, ook in onze regio. In 2019 was de Wulp uitgeroepen tot vogel van het jaar. Dick van Dorp heeft een aantal jaren slaapplaats tellingen gedaan en zijn onderzoeksbevindingen gepubliceerd in Vlerk. Dick bracht een zienswijze uit namens de vogelwerkgroep om te voorkomen dat het project door zou gaan op deze locatie. De provincie verleende, ondanks veel bezwaren, een vergunning voor de bouw. Een aantal partijen, waaronder de vogelwerkgroep, ging vervolgens in beroep bij de Raad van State. De raad weerlegde echter alle argumenten en verklaarde het beroep ongegrond. Wel eiste de raad een stilstandvoorziening:
“De op de drie zuidelijkste bestemmingsvlakken geplaatste turbines in de maanden september tot en met maart mogen niet in werking zijn:
- vanaf een half uur vóór zonsopkomst tot een half uur na zonsopkomst en,
- vanaf zonsondergang tot een uur na zonsondergang.”
De stukken van dit dossier bevatten alle informatie over dit project:
- Red de Wulp in Arnhem; Dick van Dorp, 2016
- meer literatuur volgt
De aanleg van een snelweg verbinding tussen de A15 en de A12 is een decennia lang gekoesterd project van de overheid. De verbinding zou de Pleijroute (N325) van Arnhem ontlasten door veel verkeer richting Duitsland om te leiden via de A15. Het voorkeurstracé doorkruist echter Natura 2000 Rijntakken gelegen aan het Pannerdensch Kanaal. In het VWG werkgebied zou de snelweg met een viaduct het Pannerdensch Kanaal overbruggen waarna de weg verder richting de A12 loopt. De weg zou aan de oostkant pal naast de Jezuïeten waaij komen te liggen. De Rijnstrangen liggen dichtbij. Aan de westzijde liggen de natuurterreinen Kandia en Loowaard. Vanwege de bovengrondse aanleg van het viaduct zal het terrein Kandia zelfs grote schade worden toegebracht.
De VWG Arnhem heeft jarenlang broedvogel inventarisaties verricht en aangetoond dat dit zeer waardevolle natuurgebieden zijn voor moeras- en watervogels. De aanleg van de weg wordt al jaren bestreden door omwonenden en natuurorganisaties als de Natuur en Milieu federatie Gelderland. Ook de VWG heeft in het verleden (2011) een zienswijze uitgebracht. Het ministerie moest natuur compenseren maar opperde de aanleg van slechts 900 vierkante meter natuur in de Liemers. Volstrekt onvoldoende.
Tal van belangengroepen en natuurorganisaties bieden verzet. Het project loopt daarom al jaren vertraging op met name de laatste jaren vanwege de stikstofcrisis. De Raad van State verwees in 2019 de zogenaamde PAS methode naar de prullenbak. Vervolgens werd de minister van Infrastructuur nog recent teruggefloten door de Raad van State vanwege de arbitrair bepaalde grens van slechts 5 km voor berekening (noodzakelijk voor een vergunning) van stikstof uitstoot.
Op 5 april 2023 deed de Raad van State een tussentijdse uitspraak over de door het ministerie bepaalde nieuwe stikstof grens van 25 km. De raad acht die grens aanvaardbaar omdat er geen wetenschappelijk bewijs is dat uitstoot van stikstof verder dan 25 km nog aantoonbaar naar de bron is te herleiden. Die drempel is dus voor het ministerie beslecht. Er lopen echter nog meer beroepszaken bij de Raad van State waardoor het project nog altijd vertraging oploopt. Voorbereidende infrastructuur werkzaamheden aan beide kanten van het traject zijn al gereed.
Het moge duidelijk zijn dat, indien deze weg in de toekomst wordt aangelegd, Natura 2000 Rijntakken belast wordt met een grote uitstoot van stikstofoxide en fijnstof. Het is aannemelijk dat, samen met de schade door stikstof uitstoot op de Veluwe, het een van de grootste bedreigingen van natuur betreft in het werkgebied van de VWG. Ook voor omwonenden (Duiven, Groessen en Zevenaar) betekent het meer kans op gezondheidsschade. Niettemin acht de Raad van State het project van “groot maatschappelijk belang”.
Literatuur:
- Zienswijze VWG Arnhem (29-09-2011)
- Brief Rijksoverheid (20-02-2012)
- Nieuwsbericht RWS (28-02-2019)
- GNMF standpunt (11-04-2019)
- Flora en faunaonderzoek RWS (21-06-2019)
- Raad van State uitspraak (20-01-2021)
- GNMF nieuwsbericht (23-11-2022)
- Raad van State uitspraak (05-04-2023)
- GNMF reactie (13-04-2023)
Het gaat niet goed met de Scholekster in Nederland. Daarmee is deze soort hetzelfde lot beschoren als bijvoorbeeld de Grutto en de Kievit. Vergeleken met deze andere weidevogels heeft de Scholekster nog meer problemen, en maakt daarom zeker kans op de titel nationale pechvogel.
Bron: SOVON website
Voor meer informatie over de jaarsoort en het meehelpen met het SOVON onderzoek naar het wel en wee van de Scholekster klik hier voor meer informatie op de SOVON site.
Je kunt bijvoorbeeld nesten op daken tellen op een bedrijfsterrein of een flat bij jou in de buurt. Man en vrouw Scholekster hebben veel volume in hun geroep en zijn dus makkelijk op te sporen. Op een gegeven moment springen de jongen naar beneden (soms overleven ze dat niet) en groeien verder op de grond op. Kuikens vindt je dan in de buurt van de ouders die al roepend contact houden met hun jongen en die waarschuwen voor gevaar. Via een online formulier kan je de gegevens invullen over je waarnemingen.
Literatuur: